Je kunt je huis op aardgas, op stroom of op een combinatie daarvan verwarmen. In dat laatste geval spreken we van een hybride systeem, waarbij je zowel een cv-ketel als een warmtepomp in huis hebt. In dit artikel bespreken we wanneer het goedkoper is om op gas of op elektriciteit te stoken.
Wat is een hybride warmtepomp?
Een warmtepomp is een elektrisch apparaat dat warmte van buiten naar binnen pompt en zo een woning kan verwarmen. Bij het pompen wordt extra (elektrische) energie toegevoegd, waardoor de temperatuur verder oploopt. Er zijn allerlei typen warmtepompen.
Een hybride warmtepomp is echter geen type warmtepomp, maar een specifieke opstelling. Bij de hybride warmtepomp heb je zowel een cv-ketel als een warmtepomp in huis. Vaak wordt daarvoor een zogenaamde lucht-waterwarmtepomp gebruikt. Zo’n warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en geeft heet water af. Dat hete water kun je gebruiken in je radiatoren, vloerverwarming en soms ook douche of kraan.
Een hybride warmtepomp kan dus warmte leveren uit gas, uit elektriciteit of uit allebei. De vraag is nu wanneer je gas, elektriciteit of die combinatie gebruikt.
Wanneer schakel je tussen gas en elektriciteit?
Er zijn twee factoren die bepalen wanneer je gas en wanneer je elektriciteit gebruikt bij het verwarmen van je woning:
- het benodigde vermogen,
- de gas- & stroomprijzen.
Benodigd vermogen
Vaak heeft de warmtepomp van de hybride verwarming niet zo heel veel vermogen. Daardoor gebruiken de meeste mensen de cv-ketel als het buiten erg koud is en enkel de warmtepomp wanneer er niet zo heel veel warmte nodig is. Toch is er nog een andere reden om te schakelen tussen de warmtepomp en de ketel.
Stroom- en gasprijzen
Wie slim schakelt tussen verwarmen op gas of elektriciteit, bespaart kosten. De gas- en elektriciteitsprijzen lopen min of meer met elkaar in de pas, maar niet volledig. Zeker voor consumenten met een dynamisch energiecontract kunnen de verschillen aanzienlijk zijn (zie afbeelding 1). Je kunt dus flink besparen als je de juiste energiebron gebruikt. Maar hoe vergelijk je de twee met elkaar?
De berekening
Om een goede vergelijking te maken tussen een warmtepomp en cv-ketel, moet je naar twee zaken kijken:
- het rendement van je warmtepomp en gasketel,
- de actuele gas- en elektriciteitsprijs.
Het rendement van een moderne gasketel zit op ongeveer 100%, afhankelijk van merk en model. Dat betekent dat één kuub Nederlands aardgas 8,8 – 9,8 kWh aan warmte oplevert als je het verbrandt.
Bij warmtepompen drukken we het rendement uit met de COP, Coëfficiënt Of Performance. De COP geeft aan hoeveel warmte je uit de elektrische energie haalt die de pomp verbruikt. COP = Geleverde energie (warmte) / Verbruikte energie (elektriciteit). Een COP van 3 geeft aan dat je 3 kWh aan warmte uit 1 kWh elektriciteit haalt. Hoe hoger de COP, hoe beter dus.
De COP varieert met de temperaturen die in en uit de warmtepomp gaan. Je kunt je voorstellen dat warme buitenlucht meer hitte oplevert dan koude. En als de afgiftetemperatuur lager mag zijn, dan behaal je ook een hogere COP. Hieronder zie je een voorbeeld van de COP-curves voor een F2040-6 warmtepomp van NIBE.
Ok, we weten nu dat één kuub aardgas 9 – 10 kWh aan warmte oplevert m.b.v. een cv-ketel. Een warmtepomp heeft voor dezelfde warmte zo’n 2,5 – 5 kWh aan elektriciteit nodig, afhankelijk van de temperaturen en de COP-curve van jouw warmtepomp.
We kunnen dus concluderen dat stoken op elektriciteit goedkoper is wanneer één kWh stroom minder dan 2,5 keer zo duur is als één kubieke meter aardgas. Als één kWh meer dan vijf keer zo duur is dan een kuub gas, dan is stoken op aardgas goedkoper. Daartussen zit een grijs gebied, waarbij je wat meer gedetailleerde gegevens over de actuele temperaturen en COP-waarden nodig hebt om een precieze afweging te kunnen maken.
Klinkt het ingewikkeld? Zelfs goede rekenaars hebben waarschijnlijk geen tijd om de hele dag te checken wat de temperaturen en de actuele prijzen zijn om vervolgens te bepalen of ze hun warmtepomp of hun cv-ketel aan moeten zetten. Daarom hebben wij een handig hulpmiddel ontwikkeld, waarmee je in één oogopslag kunt zien wat de voordeligste manier van verwarmen is.
Gebruik onze vergelijker
In onze vergelijker kun je precies zien wanneer het voordeliger is om te verwarmen op gas of op elektriciteit. Je hoeft alleen maar in te geven waar je woont en wat de COP van je warmtepomp is en dan zie je een grafiek met het prijsverschil. (De COP-waarden vind je in de handleiding van je warmtepomp.) Handig, toch?
In de afbeelding hieronder zie je dezelfde dag als in afbeelding 1, maar nu hebben we ook de stroomprijs × 2,5 en × 5 erin getekend. Je ziet dan meteen dat het op die dag tussen elf uur ‘s ochtends en vier uur ‘s middags sowieso goedkoper was om de warmtepomp te gebruiken. Tijdens de overige uren zal het van de COP van de specifieke warmtepomp afhangen.
Je ziet ook dat je waarschijnlijk beter ‘s middags je huis kunt verwarmen dan ‘s avonds als je thuis komt. Mits je huis goed geïsoleerd is, hoef je dan waarschijnlijk de hele avond niet meer te stoken.
We hopen dat je je voordeel kunt doen met deze vergelijker en dat je optimaal kunt profiteren van je hybride warmtepomp.